Boven het dal in boeken

Het dal der plichten

       Ik zit op den berg en kijk in het dal der plichten. Dat is dor, er is geen water, het dal is zonder bloemen en boomen. Er loopen veel menschen door elkaar. De meesten zijn wanstaltig en verwelkt en kijken voortdurend naar den grond. Enkelen kijken nu en dan op en dan schreeuwen zij. Na eenigen tijd sterven zij allen, toch zie ik niet dat hun aantal mindert, het dal ziet er steeds eender uit. Verdienen zij beter ?
       Ik rek mij uit en kijk op langs mijn armen naar de blauwe lucht.
       Ik sta in het dal op een pleintje van zwarte sintels, bij een kleine stapel afbraakplanken en een onbruikbare waschketel. En ik kijk en zie mezelf zitten, daar boven, en ik jank als een hond in de nacht.

Nescio: Boven het dal

Van Nescio hebben we altijd gehouden. Naar ons idee is hij de grootste schrijver uit het Nederlandse taalgebied (Er zijn momenten geweest dat we kort overwogen of het toch niet Willem Elsschot was, maar nee: toch uiteindelijk Nescio). Hoe vaak hebben wij De uitvreter, Titaantjes, Dichtertje, Mene Tekel, Boven het dal, de vroege versies van de verhalen en schetsen, de Natuurdagboeken niet gelezen, in stille en soms luidruchtige bewondering ? Het bleef onveranderd mooi. Iedere zin deed er toe; er stond geen woord teveel; het was altijd juist datgene wat ook wij vonden. En het was humoristisch.

Duidelijk was dat de naamgeving van ons antiquariaat met Nescio te maken moest hebben. De uitvreter kon niet, dat marcheert niet bij een antiquariaat. Titaantjes was te pretentieus, Dichtertje te dromerig. (Bavink was er al). Het moest daarom wel Boven het dal , de bundel novellen en schetsen van Nescio uit 1961, sindsdien vele keren herdrukt, worden. Boven het dal in boeken.

De proloog van Boven het dal, zoals hierboven overgenomen, is weliswaar geen lolletje, maar de splitsing van de ik in iemand op de berg en iemand in het dal - en wat voor dal - is toch wel heel mooi. En misschien is dat ook wel wat we uiteindelijk willen: ons onttrekken aan het dal der plichten; lekker lol maken met literatuur, met boeken en met mensen die van boeken houden. Bovendien zijn wij van opvatting dat het juist de literatuur is - en bij uitbreiding de kunst - die mensen kan optillen uit de dorheid en uit de wanstaltigheid, de lelijkheid van het dal. Uit het dal. Boven het dal.

Overigens, lezen deden we toch al, werken ook. Maar altijd was er het verlangen eens iets anders te doen, terwijl het lezen blijft. Daarom openden we op 1 februari 2005 Boven het dal in boeken in Zierikzee. Een antiquariaat met als specialismen literatuur (Nederlandse romans, vertaalde romans, vooral veel Russisch, en poëzie) en jeugdliteratuur. Dat zijn de terreinen waar we enig verstand van hebben en waarover we mee kunnen praten. Uiteraard verdwalen er ook andere boeken in onze boekenzaak, maar die hoeven niet lang te blijven.

De ruimte is niet groot in het antiquariaat. Dat brengt met zich mee dat we de boeken niet uitzonderlijk duur prijzen. Hoewel we het soms best jammer vinden als een heel mooi boek wordt verkocht en zo het pand verlaat, snappen wij dat dit toch noodzakelijk is om voort te bestaan. Oude boeken maken plaats voor andere, soms nog oudere, of zeldzamere, en zo hebben wij er aardigheid in om onze collectie steeds verder te perfectioneren.

Kom eens kijken in ons antiquariaat. Boven het dal is gevestigd op Poststraat 22 (4301 AC Zierikzee). Telefoon 0111412161. Op donderdagmiddag, vrijdagmiddag en zaterdagmiddag zijn wij geopend en op zoveel andere momenten als mogelijk. Soms staan wij op markten. Voor inkoop van goede literatuur en jeugdliteratuur hebben wij altijd interesse.

Anne-Marie Radstake-Polet

Jos Radstake